Estimataj Membroj de HEA!
Mi, kiel komitatano A, pretigis mian jarraporton jene.
La ĉefpunktoj de mia raporto estas miaj partoprenoj en kongresoj:
Kroata Kongreso en Đurđevac
Eŭropa Kongreso en Strasburgo
Universala Kongreso en Aruŝo
LIBE kaj regiona kunlaboro – Kongreso en Beogrado
Virtuala Universala Kongreso
Krome, mia agado kiel komitatano A de HEA, kaj kiel estrarano de EEU (Eŭropa Esperanto-Unio).
La estraro de EEU alelektis min en majo 2022, kaj la elekta Ĝenerala Kunveno de EEU en 2024 reelektis min kiel estraranon ĝis 2027.
Aldone al la supraj temoj, mi raportos inter aliaj ankaŭ
- pri mia landa movada agado,
- mia agado akiri la titolon ’Esperanto estas kultura heredaĵo’ de Hungario,
- mia agado plurjara por konservi la materialojn de la Esperanto-fako de ELTE,
- miaj kontaktoj kun reprezentantoj de la politika kaj kultura vivo en Hungario,
- partopreno en bonfaraj agadoj,
- ĉeesto en landaj renkontiĝoj,
- mia beletra agado.
Mi regule raportis pri mia laboro kaj publikigis informojn tra diversaj informkanaloj de HEA, kiel ekzemple ĉe la retejo esperantohea.hu en la rubriko „komitatano A de HEA”, kaj ĉe la Fejsbuka-paĝo de HEA (Hungaria Esperanto-Asocio).
- Mi vizitis la kroatan kongreson fine de junio kaj partoprenis la programon sabate.
Mi havas regulajn kontaktojn kun Spomenka Štimec, la gvidanto de KEL – Kroata Esperanto Ligo (vidu: https://esperanto.hr/wp/), ni renkontiĝas plurfoje en jaro en Zagrebo aŭ en Hrašćina, distrikto Krapina-Zagorje, sidejo de Esperanto-Societo „Trixini”, kies prezidanto estas la kroata poeto Božidar Brezinščak Bagola.
Kun Josip Pleadin mi regule renkontiĝas kadre de la Balkana Kunlaboro. Ĉi-jare li surprizis min registrinte mian deklamon en la kroata dum la festo de la tago de Zamenhof kaj publikiginte ĝin en siaj sociaj retoj. Ĉi-jare mi planas partopreni denove la kroatan kongreson en Slavonski Brod en majo (vidu: https://novo.dec-kroatio.hr/hr/vise-detalja-kongres-slavonski-brod-2025/).
Mi restis en koresponda kontakto kun (iama) politikisto Domagoj Hajduković, kiu estis prezidanto de la komisiono pri Eŭropaj aferoj de la kroata parlamento (Sabor), kaj kiu gastigis min kiel membron de la kroata delegacio en februaro 2022.
Mi verkis recenzon pri la libro Timulo, eldonita de DEC (vidu: https://novo.dec-kroatio.hr/hr/), kadre de la legomovado Esperanto-Sumoo. - Eŭropa Kongreso kaj kadre de ĝi EEU-kongreso en Strasburgo inter la 9-a kaj 12-a de majo (vidu:
https://esperantohea.hu/raporto-pri-eeu-kaj-europa-kongreso-en-strasburgo-2024/)
Dum la Eŭropa Kongreso, mi faris prelegon pri la nuna stato de la movado en Hungario kaj pri niaj
estontaj planoj kaj ebloj.
Dum la EEU-kongreso, la hungara movado ricevis rekonon pro sia subteno al la antaŭa konferenco pri la estonteco de Eŭropo – tio alportis gravan strategian sukceson al la eŭropa movado. Kiel konate, en la temo de Edukado, la propono de la esperantistoj – konata kiel „multlingva akcelilo” – venkis.
La hungara movado liveris proksimume kvaronon el la voĉoj; entute ni gajnis la kategorion en 2022 per 721 voĉoj. Kvankam la plimulto de la hungaraj voĉoj ne venis de HEA-membroj, tamen, mi kalkulas al HEA ankaŭ la 42 voĉojn ricevitajn de mia persona amikaro kaj familiaj rilatoj.
La hungara movado ne estis unueca eĉ rilate la aliajn ses-sep proponojn de Esperantistoj – ne ĉiuj estis egale subtenitaj. Pli ofte la publiko de HEA partoprenis en la kolektado de komentoj, dum la Esperantistaj sukcesoj estis malhelpataj de la brusela burokrataro – la tiel nomataj “panelistoj” – kiuj enkondukis konkurson ankaŭ pri komentokolektado. La platformo mem funkciis malfacile, kiam ĝi entute funkciis. Ĉi tiu sukceso tamen kondukis – ankaŭ dank’ al la laboro de profesoro Michele Gazzola – al tio, ke en raporto por la Komisiono CULT de la Eŭropa Parlamento aperis mencio pri la helpa rolo de Esperanto en lingvolernado.
Eble ankaŭ pro tio eblas ne nur ricevi Erasmus-subtenon, sed ankaŭ tio ke UEA ricevas ĝeneralan subtenon por funkciado. Por akiri Erasmus-subvenciojn mi ĉiam rekomendas kontakti Francesco Maurelli kaj Sara Spanò, kiuj ja formas la Erasmus-Fakon de UEA – simile al la duopo Peter Baláž kaj Dorota Rodzianko, kiuj gvidas la Kongresan Fakon.
La estraro de EEU, laŭ propono de Brunetto Casini, decidis ke la Eŭropaj Esperantistoj salutu la novajn membrojn de la Eŭropa Parlamento per letero. por tio, proponitan tekston oni ellaboris sub gvido de Seán Ó Riain.
Mi plenumis tion, kaj la 23-an de junio ĉiuj 21 hungaraj parlamentanoj ricevis la leteron – al kiu mi aldonis ankaŭ la poemon Aŭtuna Foliaro en Esperanto kaj en la hungara. Mi jam publikigis la leteron en mia raporto pri mia partopreno en la Kongreso.
Antaŭ la Universala Kongreso mi publikigis pacalvokon:
Estu (ĉiam) batalhalto – militpaŭzo la 26-an de julio!
La aperinta teksto:
Estu militpaŭzo la 26-an de Julio!
La dato 26a de Julio estas la naskiĝtago de Esperanto kies interna ideo estas la paca kaj egalrajta kunlaboro kaj kunvivado de la popoloj de la Tero. Esperantistoj tradicie, jam la kvina generacio, festas tiun tagon en pli ol 120 landoj de la Tero kun sentoj homaranecaj. Kies gajno estus la batalhalto? Tio estus la gajno de tiuj homoj kiuj mortus tiun tagon, gajnontoj estus iliaj familioj, gajnontoj estus ĉiuj popoloj sur la Tero.
Se oni povos haltigi la batalojn por unu tago probable oni povos haltigi ilin por unu alia posta tago eĉ tagoj donante al si mem tempon por pripensi ĉu daŭrigi ilin, la murdadon aŭ prefere ĉesi batali do venki superante sin mem ne super iu malamiko. Kvankam la ŝancoj por esti aŭdita kaj aŭskultita estas tre etaj – aŭ eĉ neniom – tamen por mi, kiel Esperantisto de pli ol kvindek jaroj restas neniu alternativo krom la supra alvoko.
- Pri la Afrika Universala Kongreso mi raportis en tri artikoloj ĉe la retejo de MESZ:
https://esperantohea.hu/raporto-pri-historia-uk-en-afriko-2024/
https://esperantohea.hu/belartaj-konkursoj-de-uea-en-2024/
https://esperantohea.hu/afrika-uk-kleriga-lundo/
La Komitato akceptis la novan strategion de UEA, kiun simbolas la literoj KIRI.
La nova strategio de UEA (Universala Esperanto-Asocio) estas mallongigita per la vorto KIRI, kiu enhavas la jenajn kvar ĉefajn kampojn:
Informado: Regula kaj ĝusta informado de membroj kaj la publiko pri la agadoj kaj eventoj de la Asocio.
Rilatoj: Starigo kaj daŭrigado de rilatoj kun aliaj organizoj kaj institucioj por atingi la celojn.
Instruado: Subteno kaj disvastigo de la instruado de Esperanto sur diversaj niveloj kaj formoj.
La celo de tiuj strategiaj prioritatoj estas plialtigi la efikecon de la funkciado de la Asocio kaj disvastigi la Esperantan lingvon pli vaste tutmonde.
Por realigi la novan strategion KIRI, UEA planas establi diversajn laborgrupojn, kiuj fokusos je la apartaj strategiaj kampoj. Kvankam la detala listo de laborgrupoj kaj iliaj taskoj ankoraŭ ne estas tute publika — ankaŭ por mi ne — tamen estas supozeble, ke la grupoj formiĝos sur la sekvaj kampoj:
Kunlaborado: Ĉi tiu laborgrupo enfokusigos sian laboron al plifortigo de kunlaborado inter UEA kaj aliaj Esperanto-organizoj, same kiel inter membroj. Ĝi povus okupiĝi ekzemple pri plibonigo de komunikado kaj kunordigo de komune realigataj projektoj.
Informado: Ĉi tiu grupo okupiĝos pri la disvastigo de informoj pri la agadoj de UEA kaj pri popularigo de la Esperanta lingvo kaj kulturo.
Rilatoj: Ĝi zorgos pri prizorgado de la rilatoj de UEA kun aliaj internaciaj organizoj kaj institucioj, kaj pri establado de novaj partnerecoj.
Instruado: Ĉi tiu laborgrupo koncentriĝos pri evoluigo kaj subteno de la instruado de Esperanto, inkluzive la ellaboron de lernomaterialoj kaj organizadon de kursoj. Gravas noti, ke tiuj laborgrupoj ankoraŭ estas en elformiĝo, kaj iliaj taskoj estas ankoraŭ difinotaj. Unu tia laborgrupo jam ekzistis antaŭe: tiu, kiu laboris ĉe la UN sub la gvido de Humphrey Tonkin, kun bazoj en Novjorko kaj Ĝenevo.
Mi ankaŭ alparolis dum la kunsido.
Ke ni atendu la „savon” de la poste starigotaj laborgrupoj en la realigo de KIRI – pri tio mi estas iom skeptika. Tion mi volis esprimi nerekte per la sekvaj rimarkoj:
- Unue, mi kredas je kunlaborado interne de la Komitato kaj en ĝia baza formo – nome en la rekta, persona komunikado inter la komitatanoj, kio hodiaŭ malofte okazas.
- Due, tio validas ankaŭ por la rilatoj inter la estraranoj kaj la komitatanoj.
- Trie, la plej gravaj agantoj de la Movado estas la aktivuloj, kiuj laboras surloke – la tiel nomataj teraj aktivuloj, kies voĉon oni devas aŭskulti, al kiuj oni devas atenti, kaj kiujn oni devas subteni per municio (t.e. rimedoj, iloj, financoj).
- Kvare, ni ankoraŭ aspektas malbone pro tio, kiom malmultaj eŭropaj Esperantistoj utiligis la ŝancon montri sin en la Konferenco pri la estonteco de Eŭropo.
- Kvine, mankas arta, literatura (alie dirite: kultura) strategio. La „K” por Kulturo = KIRIK. Interalie, oni tradukas tro malmulte da originalaj esperantaj verkoj al nacilingvoj.
- La ideo de kunlaborado estas bonega, sed krom tio oni apenaŭ parolas pri kiel konstrui Esperantujo-n, la imagan landon de Esperanto.
Ĉiun prelegon, kiun mi poste faris pri la Universala Kongreso, mi dissendis tiel al multaj komitatanoj, estraranoj kaj eksterlandaj Esperantistoj, de Aŭstralio ĝis Ĉinio kaj Brazilo – mi donis al ili leg-aliron al mia Google Drive, kie troveblas ankaŭ filmoj faritaj de mi. Mi povas sendi tion al HEA-membroj, kiuj ankoraŭ petas ĝin, sed mi bezonas scii ilian individuan retadreson por tio. Mi voĉdonis jese por la strategio KIRI, kune kun la plano pri starigo de laborgrupoj.
Dum la kongreso mi prelegis pri la Budapeŝta Skolo – kun fokuso al poezio, kaj mi ankaŭ omaĝis al István Szerdahelyi.
Mi faris alvokon dum la prelego, kiu ankaŭ aperis en la kongresa gazeto.
La Voĉo de Kilimanĝaro (numero 7):
Alvoko por traduki la poemon „Aŭtuna foliaro” de Baghy Gyula al naciaj lingvoj. (https://eo.wikipedia.org/wiki/UK_2024 )
Pri la plua sorto de tiu alvoko mi raportos en alia ĉapitro. En mia raporto pri la Belartaj Konkursoj, mi atentigis pri negativaj tendencoj rilate al partopreno, kaj prezentis du afrikajn verkistojn-poetojn, kiujn mi daŭre subtenas – ekzemple mi helpis ilin partopreni la Konkursojn de ĉi-jara UK. Mi ree atentigas la membrojn de HEA, ke la plej multaj el la laborgrupoj menciitaj en la KIRI-strategio ĝis nun ne estis aktivigitaj, kaj la konsideroj, kiujn mi prezentis, ne aŭ nur neadekvate efektiviĝas. Ne ekzistas funkcianta kultura strategio.
Tamen, en la kultura kampo Stela Besenyei-Merger faras elstaran laboron kaj tute merite ricevis la plej altajn premiojn de la movado. Pri tio la retejo de HEA konvene raportis.
Ni „malfermis la pordon al Afriko”. Eble estas troigo diri, ke ni fakte ne havas Afriko-strategion. Krom mia financa subteno, mi ankaŭ kontribuas kulture kaj serĉas pliajn eblojn por helpo. Inter miaj ideoj estas subteni la plustudadon de afrikaj gejunuloj en Eŭropo. Se la du afrikaj poetoj-verkistoj malkovritaj de mi verkos sufiĉe da literaturo en adekvata kvalito, tiam mi eldonos ĝin kaj transdonos la enspezojn al ili.
La plej grava mesaĝo de mia nuna raporto tamen estas la jena:
La membroj de HEA donu „municion” al sia reprezentanto en la Komitato, precipe rilate al tio, kion esprimis la prezidanto de UEA: Sub la titolo „Kelkaj demandoj pri strategio” en la aprila numero de la oficiala monata gazeto de UEA.
Precipe rilate jenon:
„Nek ĉi tie nek poste aperas aludoj al “fina venko”, ĉar tio jam ne estas inkluzivema por sinceraj komunumanoj kiuj ne akceptas tiun celon kiel dezirindan aŭ realigeblan. Tamen nenio en la dokumento kontraŭu aŭ primoku tiun premison en la komunumo. Ni supozas la ĝeneralajn aludojn al paco akcepteblaj (ne politike ŝarĝitaj). Bonvenas aliaj vortumoj.”
Mi ne havas pretan tekstoproponon, sed mi ne kredas, ke oni rajtus fari tiom grandan paŝon rilate la internan ideon de la movado – kia ajn estus la referenco.
Kvankam la fina venko ne estas parto de la interna ideo, tamen ĝi estas grava el vidpunkto de la movado kaj la afero.
La esprimo naskiĝis inter la du mondmilitoj, kaj eble eĉ onklo Lajos Kökény havis rilaton al ĝi. Se la membraro ne esprimas sian opinion pri ĉi tio, tiam la delegito en la Komitato ne povas vere reprezenti ilin.
- LIBE – Seminario “Interkulture kaj Inkluzive” kaj Regiona Kunlabora Kongreso en Beogrado
inter la 17-a kaj 24-a de aŭgusto
Mia raporto estas ĉi tie:
https://esperantohea.hu/interkulture-kaj-inkluzive-beograd-zemun-17-24-augusto-2024/
Kaj la detala priskribo de la plano prezentita kadre de ĝi estas ĉi tie:
https://esperantohea.hu/la-sesurba-projekto/.
La plano celas starigi novan someran eventoserion laŭ la ekzemplo de la Baltiaj Tagoj, kun la partopreno kaj lokoj de sudregionaj urboj ĉirkaŭ la hungara-rumana-serba landlimoj kiuj havas ĝemelurborilatojn.
De tiam la estraro de EEU alprenis la planon kaj subtenas ĝin; ĝia efektivigo tamen estas prokrastita, ĉar tro multaj aliaj programoj jam okazas ĉi-jare.
Laŭ propono de Renato, la nomo de la renkontiĝserio prefere estu io alia.
La Danubo-Balkana kunlabora grupo kunsidas regule, monate – ĉiun trian sabaton je la oka vespere, dum proksimume unu horo, laŭ anticipe aprobita tagordo.
En tiu grupo partoprenas ĉefe la prezidantoj kaj estraranoj de landaj asocioj, kune kun landaj ILEI-aktivuloj.
Flanke de HEA, la estraro preskaŭ neniam aperis. Kompreneble: sabata vespera horo estas malfacila por ĉiuj.
Mi konscie mencias tion en mia raporto – ĉar mi ne povas adekvate reprezenti HEA pro manko de kompetento, sed ankaŭ aliaj hungaraj organizoj forestas ĉi tie.
- Virtuala Universala Kongreso (VUK)
En la gazeto de VUK, mi publikigis artikolon – laŭ mia opinio, UEA ne rajtas organizi Universalan Kongreson en la mezo de tutmonda krizo kaj la plilarĝiĝo de la milito en Ukrainio, ke ĝi iamaniere ne reagu al tio – almenaŭ per la forto de poezio.
Post longa korespondado, ankaŭ kun la prezidanto de UEA, naskiĝis mia artikolo:
https://esperantohea.hu/en-la-flamo-de-esperanto-songe-sub-pomarbo/
Laŭ mi, la ĉefa programo de VUK estis la omaĝo al la verko Esperanto en Perspektivo, publikigita antaŭ 50 jaroj. Mi ankoraŭ ne iniciatis tion, sed intencas proponi ke oni publikigu la transskribon de la konversacioj – mi faris ankaŭ sonregistraĵojn. El hungara vidpunkto, la jubileo de la Medicina Klubo estis grava evento – kun intervjuo kun Ludoviko
Molnár kaj Julinjo Farkas.
Sub la organizado de Stela Besenyei Merger, okazis deca omaĝo al István Nemere.
Informado kaj aliaj agadoj
Du miaj artikoloj aperis:
Unu la 8-an de novembro sur la unua paĝo kaj en la Mozaiko-rubriko de Népszava, kun la titolo
Mondo por malkovri: https://esperantohea.hu/mondo-por-malkovri/
La alia la 19-an de marto en Infovilág – la fidinda novaĵretejo: https://esperantohea.hu/autuna-
foliaro-esperanto-literaturo-en-la-hungara-lingvo/
Eventoj en Zugló – distrikto de rezidejo de HEA
Kunveno de civilaj organizaĵoj kaj la solenaĵo de aljuĝo de la titoloj „Honora civitano de Zugló”. Dum ĉi tiu lasta, mi parolis kun la vicurbestro de Veliko Trnovo pri vigligo de la ĝemelurborilatoj kun helpo de Esperantistoj, ĉar Veliko Trnovo estas centro de la bulgara Esperanto-movado – tie fondiĝis la unua bulgara asocio. Bedaŭrinde, la bulgara kongreso okazas samtempe kun la Graz-a.
Tra la tuta lando:
Partopreno en ekskurso en Zemplén (pilgrimo al la naskiĝloko de Kolomano Kalocsay) kaj Zamenhof-taga festoaranĝo de Asocio Verda Stelo en Nyíregyháza.
En Debreceno – renkontiĝoj kun lokaj esperantistoj en la biblioteko Méliusz József.
En Szegedo – renkontiĝo kun la vicdirektoro de la urba biblioteko Somogyi Károly.
Ankaŭ en Szegedo – renkontiĝo kun Székely Erzsébet, vidvino de Tibor Székely ( Esperante Tibor Sekelj)
En Budapeŝto – plurfoja partopreno en la klubo de onjo Éva, gvidata de Anna Besenyei.
En Pécs – ĉeestado de prelegoj de Éva Tófalvy pri Sándor Szatmári.
En Budapeŝto – ĉeesto ĉe la evento ’Civil Korzó’ sur la placo Madách en la 7-a distrikto.
Ĉe memorfestoj: pri Endre Dudich en strato Csalogány, pri martiro de la movado József Takács en
Nagymaros, kaj memorkonferenco pri István Szerdahelyi en ELTE.
Partopreno en ekskursoj kun la komunumo Esperanto-tér en Budapeŝto kaj Gyula.
Partopreno en retaj kluboj:
En la Londona klubo – ĉiu vendrede, mi ĉeestas preskaŭ ĉiam.
En la Aŭstralia klubo – ĉiumonate dimanĉe frumatene, mi kutime partoprenas.
En IKEF renkontiĝoj – ĉiumonate dimanĉe tagmeze – mi partoprenis unufoje.
En la klubo de Milan Kolka en Brno – ĉiumerkrede vespere – mi ĉeestis kelkajn fojojn.
En la Medicina Klubo – unufoje kvaronjare – mi ĉeestas ĉiufoje.
Raportado pri la malfermaj tagoj de la Akademio – plej ofte ĉe la Facebook-paĝo de HEA:
https://www.akademio-de-esperanto.org/konferencoj/konferencoj_4_2024.html
Retlistoj, en kiuj mi partoprenas:
Informa reto, europaj aktivuloj, balkana kunlaboro grupo, V4 korespondo listo, landa agado, uea membroj, uea komitato.
Mi estas ano kaj korespondas kun la asocio ELF-AREK, do la filatela asocio. Mi interŝanĝas sufiĉe multajn leterojn kun Esperantistoj el ĉiuj partoj de la mondo.
Mi havas specialan rilaton kun Ewald Schick, gvidanto de la klubo en Graz, kiu en januaro ĉi-jare estis elektita kiel prezidanto de la Aŭstria Esperanto-Asocio.
Mi helpas pri la organizado de la ĉi-jara Aŭstria Kongreso en Graz, kiu pro sia dato (8–11 majo) havas gravajn tut-Eŭropajn trajtojn.
En 2026 laŭ mia propono okazos tie la Poliglota Konferenco, kaj en 2027 kun granda probableco ankaŭ la Universala Kongreso – pro la centjariĝo de la Viena Muzeo. Mi rekomendas subteni niajn Aŭstriajn samideanojn en tiu ĉi afero.
En la Linkedin-komunumo mi afiŝas du-tri novaĵojn monate, foje en la angla, germana, franca kaj
itala lingvoj.
Miaj Fejsbuk-komunumoj inkluzivas:
– la 500-membran grupon de eks-Külkerbank-dungitoj, ( Banko por Ekstera Komerco )
– la centojn da Citibank-eksdungitoj, ( Citibank Budapest filio)
– la IMO – komunumo de eksstudentoj de Moskva Universitato ( IMO – Instituto por Internaciaj Rilatoj )
– centmembra retkorespondgrupo de eksambasadoroj kaj ĉefredaktoroj.
Ekde 2022 mi estas ambasadoro de Renew Europe ( Klubo de partioj en la Eŭropa Parlamento ) – laŭ
permeso kaj komisio de Seán Ó Riain.
Vidu tie: https://esperantohea.hu/la-prezidanto-vojagas-bruselo-strasburgo/
Mi estas membro de la hungara EDE (Eŭropo, Demokratio, Esperanto) klubo kaj regule kontaktas kun Pierre Dieumegard, la gvidanto de la franca EDE, kiu eĉ kandidatis kiel partio en la franca Nacia Asembleo.
Vidu tie: https://europokune.eu/
Mi atentigas pri la renkontiĝoj kadre de EEU:
https://esperantohea.hu/babilado-la-komuna-hejmo-por-la-europa-esperantistaro/
Kaj la lasta registraĵo troviĝas ĉi tie: https://www.youtube.com/watch?v=nOCJu0sEilw
En la unua registraĵo mi detale klarigas, kiajn eblecojn ni povus havi, kaj ke la partoprenantoj de la
Esperanto-movado ne estas veraj profesiaj aktivuloj. Se ili estus, la movado estus pli sukcesa.
(ni lastatempe parolis ankaŭ pri la Draghi-plano – https://esperantohea.hu/cu-raporto-draghi-gravas/ kaj: https://www.youtube.com/watch?v=nOCJu0sEilw)
Mi rekomendas al la membroj la Facebook-paĝon de EEU:
https://www.facebook.com/profile.php?id=61573068706431
kaj ĉi tie mian lastan artikolon sub la foto de la renkontiĝo inter Zelenskij kaj Trump, pri la enhavo publikigita en nederlanda gazeto.
Mi reprezentis sole HEA, sed verŝajne ankaŭ la tutan hungaran Esperantistaron, en la helpoprogramoj en Madagaskaro kaj Montevideo.
Mi kutime subtenas la gomajn Esperantistojn kune kun Blazio Vaha.
En diversaj kongresoj mi partoprenas en la kategorio „subtenanto”.
Mi jam trian jaron pagas la EEU-kotizon de HEA el mia poŝo, same kiel ĉiujn miajn elspezojn.
Mi abonas la revuon Ondo de Esperanto en la kategorio subtenanto.
Krom la belartaj konkursoj de UEA, mi partoprenis ankaŭ en la konkurso HRISTO GOROV–HRIMA.
(Mi sendis kelkajn verkaĵojn ankaŭ por la ĉi-jara konkurso de UEA.)
Mi tradukis la poemon de Baghy hungaren kaj germanen – kaj parte en aliajn lingvojn, kie mi plibonigis la tradukojn.
Mi tradukis pliajn poemojn de Baghy al la hungara, kion mi planas daŭrigi.
Mi partoprenis en ĉiuj rondoj de la lego-movado Esperanto-SUMOO, ofte ankaŭ verkante recenzojn.
Projekto sub la aŭspicio de EEU – Poezio kiu kunligas – poemo de Gyula Baghy en multaj lingvoj.
Ĝis nun en 25 lingvoj.
La 21-an de marto, je la Internacia Tago de Poezio, ĉiuj 21 hungaraj parlamentanoj de la Eŭropa Parlamento ricevis la tradukon kun akompana letero, same kiel du reprezentantoj de RMDSZ ( Demokratia Alianco de Rumaniaj Hungaroj).
Krome ankaŭ kelkaj membroj de la Hungara Parlamento, la urbestro de Budapeŝto, la urbestroj kaj vicurbestroj de Tata kaj Hódmezővásárhely, cent eksambasadoroj kaj altrangaj diplomatoj, kelkaj ministeriaj oficistoj.
En mia Linkedin-profilo, la hungara, germana, franca kaj angla tradukoj ricevis belan nombron da vizitoj.
Nun ankaŭ la itala traduko komencis sian „konkeran vojon” – Tradukoj de prof. Carlo Minnaja kaj Nicola Ruggiero, sekretario de la Akademio de Esperanto. La leteron ricevis ankaŭ la prezidanto de la Eŭropa Parlamento – ĉi-foje membro de ŝia kabineto respondis. Mi sendis ĝin ankaŭ al la eks-prezidanto de la Ekstera Komisiono de la Bundestago laŭ nia antaŭa leterinterŝanĝo, kaj al la menciita kroata politikisto.
Pliaj hungaraj publikaj personoj ricevis ĝin – iliajn nomojn mi ne listigas ĉi tie. Respondoj jam venis – kvankam ne multnombraj, sed el „ĉiuj kategorioj”. La dua fazo estas preparata, kaj mi petis Zlatoje Martinov verki studon pri Esperanta poezio.
Mi tre bedaŭras la perdon de la ELTE-diplomlaboraĵo pri la poezio de Julio Baghy, kiu bedaŭrinde estis detruita. Mi ne povis akiri ĝin – ĝi estas nuntempe neanstataŭigebla. Mi traserĉas la artikolojn aperintajn post la morto de Julio Baghy, la pli postajn jubileajn artikolojn kaj la verkojn en literaturhistorio kaj aliloke. Mi petas helpon de bibliotekoj enlande kaj en Vieno. Per ĉi tiuj vortoj mi ankaŭ petas helpon de la membroj de HEA kaj ĉiuj hungaraj Esperantistoj.
Kara Spomenka Štimec prezidanto de Kroata Esperanto-Ligo hastis helpi min: okazas libro pri Julio Baghy “Poeto fajrakora” verkita de Marjorie Boulton.
Mi ankoraŭ atendas kelkajn tradukojn, precipe en la sveda, latva lingvoj, la finna alvenis intertempe kaj unu plusa ukraina.
Mi devas demandi, en kiu stato troviĝas la nepala kaj hinda traduko, tiel kiel la persa kaj urdua. Danke al la projekto, mi ekkontaktis kun brazilaj, japanaj kaj ĉinaj Esperantistaj literaturistoj. Mia amiko Longfei Xie, rektoro de privata universitato en Pekino, vizitis min persone jam dufoje en Budapeŝto kaj promesis financadon, se la libro de tradukoj estos preta ankaŭ en la ĉina lingvo. Mi sekvos la vojon jam trairitan de nia membro Jozefo Horváth por redaktado kaj presado. Mi dankas lin
pro lia helpo.
Estas ankaŭ du gravaj aferoj en progreso.
Mi provas akiri registaran subtenon por ke Hungario iniciatu kaj proponu al Unesko la starigon de la Mondtago de Esperanto. Estas ankoraŭ tempo ĝis la aŭtuna kunveno en Samarkando.
En la proksima estonteco mi reiros al la kandidatiĝo por la kultura heredaĵo – kun la temo pri la Budapeŝta Skolo kaj ĝia heredaĵo. Kvankam mi ne ricevis promeson, dum la ministeria renkontiĝo en novembro oni montris malfermitecon.
En la unua kandidatiĝo, la revuo kaj eldonejo Literatura Mondo ne estis akceptitaj kiel hungara nacia kultura heredaĵo. Oni ne ebligis argumentadon; la kazo estis traktita en fermita kunsido – post longa prokrasto – fare de la Komisiono pri Kultura Trezorejo de la Ministerio pri Kulturo, kies membroj eĉ ne estas konataj.
Tio estis preskaŭ la unua decido de la nova ministro en julio.
Ĉiuj dokumentoj estas troveblaj ĉi tie: https://esperantohea.hu/la-budapesta-skolo-enhavtabelo/
Eĉ la subteno de la ministro pri naciaj valoroj kaj la direktoro de la Hungarikum-Fako ne sufiĉis. Ĉefministro Viktor Orbán ricevis kaj tra sia kabineto letere dankis pro la traduko de La tragedio de l’homo en la maltan lingvon. Ŝajnas probable, ke li persone tenis ĝin enmane. Ankaŭ la nova kultura ministro poste ricevis ĝin.
En la Márai-salono de la Hungara Domo en Bruselo, tio estis la sola hungara literaturaĵo en la malta lingvo, kaj nur danke al tio ni povis diri, ke hungara literaturo estas ĉeestanta en ĉiuj lingvoj de la Eŭropa Unio – tion organizis la hungara registaro dum sia rotacia prezido de la EU.
Daŭras ankaŭ la savado, prilaborado kaj liverado de la materialoj de la Esperanto katedro de ELTE.
Dum tri jaroj mi partoprenas en ĉi tiu laboro male al onidiroj ke ne… Mi faras fizikan laboron: transportadon, stokadon, portadon, ktp. Mi ne akceptas monon por tio. Mi faras tion ĝoje.
Ĝojiga novaĵo estas, ke la urba biblioteko de Szeged volas vastigi sian Esperanto-kolekton kaj jam havas sian propran ZEO-n.
Mi esperas, ke la spiritaj gvidantoj kaj veraj laborantoj de la ELTE-sava agado baldaŭ informos Esperantistojn pri tio en la listo esp-en-hung, ĉar la posedanto de la listo donis alian informon.
Mi ankaŭ raportas, ke mia atento hejme etendiĝas al ia intereso-defendo.
Mi devis atentigi pri la malnoblaj artikoloj aperintaj en ÉS (Élet és Irodalom – Vivo kaj Literaturo). La politikaj atakoj estis kaŝitaj en ‘Esperanto-vesto’, kun pejorativa mokado. Temas ne pri solaj aŭtoroj – mi ne reklamos iliajn nomojn (vidu interalie la artikolojn Antizöld kaj Lókötők).
Jen kion mi skribis:
Estimata redaktoro! En ĉi tiu kaj aliaj artikoloj la aŭtoro sen senco uzas la vorton “Esperanto”, krom se la celo estas misfamigi ĝin. Sed tiaj artikoloj diras ion ne nur pri la malamata temo, sed ankaŭ pri la aŭtoro – kaj bedaŭrinde ankaŭ pri tiu, kiu sian nomon donis al la eldono. Fine ankaŭ pri la gazeto mem. Mi esperas, ke ĉi tie nur io miskompreniĝis. Antaŭ jaroj vi respondis al kelkaj miaj leteroj, en kiuj vi esprimis zorgon pri la estonteco de ÉS, timante, ke Esperanto aperu en ĝi – ne ĝenerale, sed specife. Mi kunsentis vian zorgon pri la estonteco de la gazeto – tiam ne pro Esperanto, sed nun jam (ankaŭ) pro ĝi. Kun bondeziroj por la nova jaro, respekte: Szabolcs István. Ĉi-foje ne venis respondo – mi esperas, ĉar li hontis.
Ni ĉiuj spertis doloran perdon. Renato Corsetti forpasis – mi povis nomi lin mia patra amiko, kvankam ni konatiĝis nur antaŭ tri kaj duono da jaroj. Ni interŝanĝis ducent privatajn mesaĝojn, krom proksimume mil aliajn.
La 3-an de marto mi estis en Londono ĉe lia entombigo kaj adiaŭis lin per mallonga parolado, vidu: https://esperantohea.hu/forpasis-renato-corsetti/. Renato estis subtenanto de la fina venko – ne dogme –. La nuna aprila artikolo de la prezidanto de UEA ne aspektas bone, sed mi rekomendas daŭre kaj senŝanĝe subteni lin en tio kion li diris en Torino: …temas nun pri tio „kiel ni konvinku la Mondon pri niaj valoroj aŭ plie kiel ni povus helpi la Mondon pere de Esperanto!”
Per tio mi dankas la konfidon de la membraro de HEA kaj ke mi povis plenumi ĉi tiujn taskojn. Mi petas, ke mia raporto estu akceptita.
Budapeŝto, la 7-an de majo 2025.
István SZABOLCS
